Tủ điện hạ thế là một hạng mục quan trọng trong hệ thống điện công nghiệp, đóng vai trò là trung tâm phân phối và bảo vệ nguồn điện cho toàn bộ hệ thống. Từ tủ tổng MSB, tủ phân phối DB đến tủ ATS (chuyển nguồn tự động), tất cả đều là những “trái tim” không thể thiếu, quyết định trực tiếp đến an toàn vận hành và hiệu quả sản xuất.
Tuy nhiên, việc vận hành 24/7 trong môi trường công nghiệp (bụi bẩn, độ ẩm, rung động) khiến các thiết bị đóng cắt và điểm kết nối không thể tránh khỏi sự xuống cấp. Nếu không có kế hoạch bảo trì định kỳ, các sự cố nhỏ như lỏng ốc, phát nhiệt, oxy hóa có thể tích tụ, dẫn đến nguy cơ chập cháy, nổ và ngừng sản xuất đột ngột.
Đây là lý do tại sao dịch vụ bảo trì tủ điện hạ thế chuyên nghiệp không phải là một chi phí, mà là một khoản đầu tư bắt buộc để đảm bảo an toàn và tối ưu hóa vận hành.
Tại Sao Bảo Trì Tủ Điện Hạ Thế Là Yêu Cầu Sống Còn?

Theo thống kê (cập nhật 2025), hơn 35% các sự cố cháy nổ điện công nghiệp bắt nguồn từ hệ thống tủ điện không được bảo trì. Bảo trì định kỳ là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo an toàn tuyệt đối, ngăn ngừa thiệt hại hàng tỷ đồng do ngừng sản xuất, và tuân thủ các quy định pháp lý về PCCC.
Nhiều doanh nghiệp chỉ tập trung vào dịch vụ sửa chữa tủ điện công nghiệp khi sự cố đã xảy ra. Tuy nhiên, việc bảo trì dự phòng mang lại lợi ích lớn hơn rất nhiều:
- Đảm Bảo An Toàn Tuyệt Đối: Bảo trì giúp phát hiện sớm các nguy cơ hở điện, hư hỏng cách điện, hoặc lỗi từ aptomat chống giật, ngăn ngừa tai nạn điện và cháy nổ.
- Tăng Cường Độ Tin Cậy: Một hệ thống điện ổn định, không bị sự cố vặt (như nhảy aptomat không rõ nguyên nhân) là nền tảng cho mọi hoạt động kinh doanh.
- Kéo Dài Tuổi Thọ Thiết Bị: Làm sạch bụi bẩn, siết lại tiếp điểm giúp các thiết bị đắt tiền như ACB (Máy cắt không khí), MCCB, và MCB hoạt động mát mẻ, đúng thông số, tăng độ bền.
- Tiết Kiệm Chi Phí: Phát hiện và xử lý sớm một điểm tiếp xúc kém (move) rẻ hơn rất nhiều so với chi phí thay mới cả một thanh cái Busbar bị cháy rụi.
- Tuân Thủ Quy Định: Đáp ứng các yêu cầu pháp lý về an toàn điện, PCCC và 3 quy chuẩn lắp đặt tủ điện theo tiêu chuẩn quốc gia.
Dấu Hiệu Cảnh Báo Hệ Thống Cần Được Bảo Trì Gấp
Các dấu hiệu rõ ràng nhất bao gồm: mùi khét, aptomat nhảy không rõ lý do, và tiếng ồn lạ (như ‘rè rè’ do hồ quang điện). Đặc biệt, nếu vỏ tủ hoặc thân thiết bị nóng lên bất thường (trên 50°C), đó là cảnh báo nguy hiểm cần xử lý ngay.
Đừng chờ đợi đến kỳ bảo trì. Hãy liên hệ với đơn vị chuyên môn ngay lập tức nếu bạn phát hiện:
- Aptomat tổng hoặc nhánh nhảy liên tục mà không rõ nguyên nhân.
- Khu vực vỏ tủ điện công nghiệp có mùi khét, mùi nhựa cháy.
- Phát ra tiếng ồn lạ (tiếng “rè rè”, “lụp bụp”) từ bên trong.
- Vỏ tủ, thân thiết bị đóng cắt hoặc dây cáp nóng lên bất thường.
- Các ký hiệu và thông số trên Aptomat bị mờ, ố màu do nhiệt.
Quy Trình Bảo Trì Tủ Điện Hạ Thế 7 Bước Chuyên Nghiệp

Một quy trình chuẩn không chỉ là lau chùi. Nó bao gồm 7 bước nghiêm ngặt: Khảo sát, Cô lập điện (LOTO), Vệ sinh công nghiệp, Siết lực (Torque), Thí nghiệm chuyên sâu (đo cách điện, tiếp xúc), Kiểm tra nhiệt (Thermal Scan) và Báo cáo nghiệm thu.
Một dịch vụ bảo trì hệ thống điện chuẩn mực không chỉ là lau chùi. Tại KTH Electric, chúng tôi thực hiện quy trình 7 bước nghiêm ngặt, sử dụng các thiết bị đo lường chuyên dụng:
Bước 1: Khảo sát và Lập Phương Án
Kỹ sư lập phương án thi công chi tiết, chuẩn bị vật tư, và phối hợp kế hoạch cắt điện với nhà máy để giảm thiểu tối đa thời gian gián đoạn sản xuất.
Trước khi cắt điện, kỹ sư sẽ khảo sát hiện trạng, sơ đồ một sợi, và tải vận hành để lập phương án bảo trì chi tiết, đảm bảo an toàn và giảm thiểu thời gian gián đoạn.
Bước 2: Cô Lập và Ngắt Điện An Toàn (LOTO)
LOTO (Lockout/Tagout) là quy trình cô lập điện tuyệt đối. Sau khi ngắt, kỹ sư phải khóa cơ khí và treo biển cảnh báo, sau đó dùng thiết bị đo để xác nhận điện áp = 0V trước khi làm việc.
Thực hiện quy trình cắt điện, khóa LOTO (Lockout/Tagout) và treo biển cảnh báo. Sử dụng thiết bị đo để xác nhận tủ đã hoàn toàn mất điện, đảm bảo mức điện áp an toàn là 0V.
Bước 3: Vệ Sinh Công Nghiệp Chi Tiết
Bụi bẩn công nghiệp, đặc biệt là bụi kim loại, có thể dẫn điện và là nguyên nhân hàng đầu gây phóng điện bề mặt và cháy nổ. Vệ sinh khô bằng máy hút chuyên dụng và dung môi chuyên dụng là bắt buộc.
Sử dụng máy hút bụi chuyên dụng và dung môi an toàn để làm sạch bụi bẩn, mạng nhện. Đây là bước quan trọng vì bụi bẩn là nguyên nhân hàng đầu gây ra phóng điện và suy giảm cách điện. Quy trình này bao gồm cả việc vệ sinh thanh cái Busbar và các kẽ hở của thiết bị.
Bước 4: Kiểm Tra Cơ Khí & Siết Lực (Torque)
Đây là bước quan trọng nhất. Siết ốc bằng cờ lê lực (Torque Wrench) đảm bảo tiếp xúc hoàn hảo. Siết lỏng gây move (phát nhiệt), siết quá chặt làm hỏng ren. Sai sót ở bước này chiếm > 60% nguyên nhân sự cố sau bảo trì.
Đây là bước “vàng” trong bảo trì.
- Kiểm tra và siết lại toàn bộ các điểm kết nối, đầu cos, ốc vít của thanh cái, và các thiết bị đóng cắt.
- Bắt buộc sử dụng cờ lê lực (Torque Wrench) để đảm bảo lực siết đúng tiêu chuẩn nhà sản xuất (như Schneider Electric hay ABB), tránh lỏng lẻo (gây move) hoặc quá chặt (gây hỏng ren).
Bước 5: Thí Nghiệm & Đo Lường Chuyên Sâu
Sử dụng thiết bị chuyên dụng để đo điện trở cách điện (Megohmmeter) và đo điện trở tiếp xúc (Micro-ohmmeter). Các chỉ số này ‘cho biết’ sức khỏe thực sự của thiết bị mà mắt thường không thấy.
Sử dụng các thiết bị chuyên dụng trong dịch vụ thí nghiệm điện để đánh giá sức khỏe của thiết bị:
- Đo điện trở cách điện (Megohmmeter): Đánh giá khả năng cách điện của thanh cái, cáp và thiết bị.
- Đo điện trở tiếp xúc (Micro-ohmmeter): Kiểm tra chất lượng các điểm nối, tiếp điểm chính của ACB, MCCB.
- Kiểm tra thiết bị: Thử nghiệm đóng/cắt cơ và điện, kiểm tra Contactor (Khởi động từ), rơ le bảo vệ, và rơ le bảo vệ mất pha.
- Kiểm tra tụ bù: Đánh giá tình trạng tụ bù 3 pha để đảm bảo khả năng bù công suất phản kháng hiệu quả.
Bước 6: Tái Đóng Điện & Kiểm Tra Nhiệt
Sau khi đóng điện và mang tải, dịch vụ scan nhiệt dùng camera hồng ngoại để ‘nhìn’ thấy các điểm phát nhiệt bất thường (điểm move). Đây là bước xác nhận cuối cùng, đảm bảo 100% an toàn.
Sau khi hoàn tất, gỡ bỏ LOTO và tái đóng điện theo trình tự. Bước quan trọng nhất lúc này là sử dụng camera nhiệt. Dịch vụ scan nhiệt tủ điện (Thermal Scan) sẽ phát hiện chính xác các vị trí phát nhiệt bất thường (điểm move) mà mắt thường không thể thấy, đảm bảo 100% các điểm tiếp xúc đều an toàn.
Bước 7: Báo Cáo, Dán Nhãn & Khuyến Nghị
Báo cáo chi tiết toàn bộ thông số đo kiểm (trước và sau), hình ảnh (đặc biệt là ảnh nhiệt) và các khuyến nghị kỹ thuật để khắc phục (nếu có). Đây là hồ sơ pháp lý và kỹ thuật quan trọng cho các đợt kiểm toán.
Lập báo cáo chi tiết các thông số đo kiểm (trước và sau khi bảo trì), đính kèm hình ảnh (đặc biệt là ảnh nhiệt). Dán nhãn bảo trì và đưa ra các khuyến nghị chuyên môn (ví dụ: “Cần thay thế MCCB nhánh X do có dấu hiệu suy giảm cách điện”).
Kết Luận
Bảo trì tủ điện hạ thế là một quy trình kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi chuyên môn cao và thiết bị chuyên dụng. Việc chủ động lên kế hoạch bảo trì không chỉ bảo vệ tài sản, con người mà còn là giải pháp tối ưu để hệ thống vận hành liên tục.
Đừng để hệ thống điện của bạn gặp rủi ro. Hãy liên hệ ngay với KTH Electric để được tư vấn gói dịch vụ phù hợp nhất. Chúng tôi cũng cung cấp các dịch vụ liên quan như bảo trì trạm biến áp, bảo trì tủ trung thế, và bảo trì hệ thống busway.
